Trong thời đại thông tin ngày càng phát triển, không chỉ học trên lớp, trẻ còn cần có khả năng tự tìm hiểu, nắm bắt và áp dụng kiến thức. Đó chính là lý do vì sao áp dụng các phương pháp rèn kỹ năng tự học cho trẻ lại trở nên cần thiết từ sớm. Trong bài viết này, Learn to Grow sẽ cùng bố mẹ tìm hiểu về các kỹ năng tự học giúp bé học nhanh, nhớ lâu hơn.
Kỹ năng tự học là gì?
Tự học là khả năng tự mình tìm hiểu, nắm bắt và tiếp thu kiến thức mà không cần sự hướng dẫn hay giám sát chặt chẽ từ người lớn. Đây là một trong những nền tảng quan trọng giúp trẻ trở nên chủ động, linh hoạt và sáng tạo trong quá trình học tập.

Những khó khăn bé gặp phải khi phát triển kỹ năng tự học tại nhà
Dù tự học mang lại nhiều lợi ích, nhưng nhiều trẻ lại gặp khó khăn khi tự học tại nhà, chẳng hạn như:
- Thiếu động lực: Khi không có thầy cô hướng dẫn hay bạn bè cùng học, trẻ rất dễ mất đi hứng thú. Việc học một mình khiến bé cảm thấy nhàm chán, lâu dần dẫn đến tâm lý lười biếng, trì hoãn việc học. Đặc biệt, nếu bài học quá khó hoặc không hấp dẫn, trẻ sẽ càng khó duy trì sự tập trung.
- Không biết cách bắt đầu: Nhiều trẻ gặp rào cản ngay từ bước đầu tiên vì không biết nên học môn gì trước, bắt đầu từ phần nào hay nên dành bao nhiêu thời gian cho mỗi bài học. Sự lúng túng này khiến trẻ dễ chán nản và bỏ dở việc học giữa chừng.
- Không có kế hoạch học tập rõ ràng: Trẻ thường học theo cảm hứng, dẫn đến kết quả học tập thiếu ổn định. Việc thiếu một lộ trình học cụ thể khiến kiến thức tiếp thu bị rời rạc, không có sự liên kết và dễ quên.
- Thiếu sự quan tâm của bố mẹ: Khi không có người theo sát, nhắc nhở hay động viên, trẻ dễ cảm thấy cô đơn, thiếu định hướng. Nhiều bé vì thiếu sự chia sẻ từ bố mẹ mà mất tự tin, không dám hỏi han hay trao đổi khi gặp khó khăn.

Các kỹ năng tự học hiệu quả giúp bé học nhanh, nhớ lâu
Để hỗ trợ con học tập hiệu quả, bố mẹ có thể giúp bé phát triển các kỹ năng tự học tại nhà như sau:
Xác định mục tiêu học tập
Việc đặt ra mục tiêu học tập rõ ràng giúp trẻ biết chính xác mình cần học gì, học để làm gì và mong muốn đạt được kết quả ra sao.
Ví dụ, bé có thể đặt mục tiêu như: “Hôm nay học xong 5 từ vựng tiếng Anh”, “Làm xong 3 bài toán cộng trừ”. Khi hiểu rõ mục tiêu, bé sẽ học tập có định hướng hơn và dễ dàng tập trung.
Ngoài ra, việc chia nhỏ mục tiêu lớn thành các bước nhỏ, dễ thực hiện giúp bé không cảm thấy bị quá tải.
Lập kế hoạch học tập
Để học tập hiệu quả, trẻ cần biết cách sắp xếp thời gian hợp lý. Khi bé hiểu nên học môn nào trước, học trong bao lâu và biết ưu tiên việc quan trọng, mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Ví dụ, bé có thể học Toán 30 phút mỗi ngày rồi chuyển sang Tiếng Anh khoảng 20 phút. Việc lập thời khóa biểu không chỉ giúp con duy trì thói quen học đều đặn, mà còn tránh tình trạng học dồn, giúp bé cảm thấy nhẹ nhàng và ít áp lực hơn trong quá trình học.
Ghi nhớ thông minh
Khuyến khích trẻ tận dụng các phương pháp học tập sinh động như sơ đồ tư duy, hình ảnh minh họa hoặc trò chơi tương tác để ghi nhớ kiến thức hiệu quả hơn. Những cách tiếp cận trực quan, thú vị sẽ giúp bé ghi nhớ lâu và duy trì hứng thú học tập.
Bên cạnh đó, kỹ năng tự giác ôn tập cũng rất quan trọng trẻ nên chủ động ôn lại kiến thức đã học một cách đều đặn, có hệ thống. Ví dụ như ôn tập ngay sau buổi học hoặc định kỳ hàng tuần giúp củng cố trí nhớ, đồng thời nâng cao hiệu quả học tập.

Kỹ năng tự đánh giá
Sau mỗi buổi học, bố mẹ nên hướng dẫn trẻ tự kiểm tra lại kiến thức để hiểu mình đã nắm được bao nhiêu. Bé có thể làm bài tập nhỏ, tự đặt câu hỏi hoặc thử giải thích lại bài học cho người khác nghe. Những cách này không chỉ giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn mà còn giúp nhận ra điểm mạnh, điểm yếu của mình. Từ đó, con biết phần nào mình học tốt, phần nào cần cải thiện, chủ động điều chỉnh phương pháp học nếu thấy chưa hiệu quả.
Kỹ năng tập trung
Trẻ cần biết tạo môi trường học yên tĩnh, ít bị gián đoạn. Không gian học nên thoáng mát và gọn gàng.
Bé cũng cần nhận biết những yếu tố gây xao nhãng. Ví dụ như thông báo điện thoại hay tiếng ồn xung quanh. Khi biết kiểm soát những điều này trẻ sẽ tập trung tốt hơn, từ đó tự tin học nhanh, ghi nhớ kiến thức hiệu quả.
>>> Tham khảo: Chia sẻ bí kíp giúp bé rèn luyện kỹ năng tự học tại nhà hiệu quả
Các kỹ năng tự học trên chính là hành trang quan trọng giúp trẻ học nhanh, nhớ lâu và trưởng thành một cách tự tin trong thời đại mới. Khi biết cách rèn luyện các kỹ năng như đặt mục tiêu, lập kế hoạch, ghi nhớ hiệu quả, tự đánh giá và tập trung, trẻ không chỉ học tốt hơn mà còn nâng cao được tính chủ động, kỷ luật – nền tảng vững chắc cho thành công lâu dài trong học tập, cuộc sống.
Theo dõi Learn to Grow để cập nhật thêm nhiều bí quyết nuôi dạy con thông minh và học tập hiệu quả mỗi ngày!