Đối với nhiều học sinh, môn Văn giống như một mê cung rối rắm, đầy chữ, nhiều cảm xúc mà chẳng biết lối nào để hiểu, để nhớ hay để viết ra cho hay. Nếu con đang rơi vào tình trạng mất gốc, học yếu môn Văn, chắc hẳn bố mẹ cũng đang lo lắng, không biết phải bắt đầu từ đâu để giúp con tiến bộ. Nhưng đừng quá áp lực, chỉ cần lựa chọn đúng phương pháp và kiên trì đồng hành, bố mẹ hoàn toàn có thể giúp con từng bước chinh phục môn học này. Cùng Learn to Grow khám phá cách học văn hiệu quả nhất trong bài viết dưới đây.
Tại sao học giỏi Ngữ văn lại quan trọng?
Không giống như môn Toán thiên về tư duy logic và tính toán, môn Ngữ văn rèn luyện cho học sinh khả năng cảm thụ, giao tiếp và tư duy ngôn ngữ. Đây là môn học giúp học sinh:
- Nhìn nhận cuộc sống một cách sâu sắc và nhân văn hơn.
- Cảm thông với những số phận, hành động trong cuộc sống qua lăng kính văn học.
- Phát triển khả năng trình bày suy nghĩ, cảm xúc một cách mạch lạc, thuyết phục.
- Tăng cường kỹ năng viết
Có thể nói, Văn học không chỉ là kiến thức sách vở mà còn là chiếc cầu nối giữa trái tim và trí tuệ, giúp học sinh phát triển toàn diện về nhân cách và kỹ năng.
Nguyên nhân khiến học sinh học kém môn Văn
Để tìm ra cách học văn hiệu quả nhất dành cho học sinh mất gốc, trước tiên cần xác định được nguyên nhân gốc rễ:
- Thiếu hứng thú với việc đọc sách và viết lách.
- Không hiểu được nội dung, thông điệp của tác phẩm.
- Lệ thuộc vào văn mẫu, không có tư duy phản biện hay quan điểm cá nhân.
- Ngại viết, thiếu vốn từ và kỹ năng diễn đạt.
- Không có phương pháp học phù hợp với bản thân.
Gợi í cách học văn hiệu quả dành cho học sinh mất gốc, học yếu
1. Thay đổi tư duy là bước cần thiết đầu tiên
Rất nhiều học sinh mặc định rằng Văn là môn học “chỉ dành cho người có năng khiếu”. Đây là rào cản lớn nhất. Hãy giúp con hiểu rằng: học Văn là cách để sống sâu sắc hơn, thể hiện cảm xúc và hiểu được chính mình. Khi học sinh thay đổi tư duy, coi Văn là người bạn đồng hành, mọi thứ sẽ dần trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn.
2. Đọc sách mỗi ngày – nền tảng cho tư duy ngôn ngữ
Không gì giúp học Văn tốt hơn là đọc sách mỗi ngày. Đọc giúp học sinh:
- Làm giàu vốn từ, phong phú cách diễn đạt.
- Tiếp cận đa dạng góc nhìn, cách xây dựng nhân vật và cốt truyện.
- Nâng cao khả năng cảm thụ văn học tự nhiên mà không cần gò ép.
Nên bắt đầu từ những cuốn truyện gần gũi, dễ đọc như truyện cổ tích, ngụ ngôn, sách thiếu nhi sau đó chuyển dần sang tác phẩm văn học trong chương trình. Khi đọc, hãy gạch chân các đoạn hay, ghi chú cảm nhận, điều đó giúp con hình thành tư duy phản biện và khả năng viết sau này.
3. Tập viết từ những điều nhỏ nhặt
Viết là kỹ năng không thể thiếu trong môn Văn, nhưng với học sinh mất gốc, việc bắt đầu bằng bài văn dài rất dễ gây nản. Thay vào đó, hãy:
- Viết đoạn ngắn mô tả đồ vật, cảm xúc hoặc một kỷ niệm nhỏ.
- Ghi nhật ký mỗi ngày để luyện cách diễn đạt cảm xúc.
- Tóm tắt nội dung bài học bằng lời văn của mình.
Viết thường xuyên sẽ giúp con tự tin trình bày suy nghĩ, từ đó phát triển một phong cách viết tự nhiên và giàu cảm xúc.
4. Ghi nhớ thông minh bằng sơ đồ tư duy
Nhiều học sinh yếu Văn vì học thuộc lòng một cách máy móc. Thay vào đó, hãy hướng dẫn con sử dụng sơ đồ tư duy để ghi nhớ:
- Tác giả, hoàn cảnh sáng tác, nhân vật, thông điệp của tác phẩm.
- Các luận điểm trong bài nghị luận xã hội hoặc văn học.
Sơ đồ giúp học sinh ghi nhớ có hệ thống, dễ hình dung và kết nối thông tin, từ đó học lâu nhớ sâu hơn.
5. Không phụ thuộc vào văn mẫu
Văn mẫu có thể là tài liệu tham khảo, nhưng không nên sao chép. Học sinh cần:
- Đưa ra quan điểm cá nhân trước khi xem bài mẫu.
- Học cách phân tích, lọc ý hay và cách triển khai, chứ không chép y nguyên.
- Thử viết lại bài theo giọng văn và góc nhìn riêng của mình.
Chỉ khi học sinh rèn luyện tư duy và cảm nhận thật sự mới tiến bộ rõ rệt trong việc làm văn.
6. Tập trung nghe giảng, ghi chép khoa học
Thầy cô là người truyền cảm hứng và giải thích tác phẩm một cách dễ hiểu. Vì thế, học sinh cần:
- Lắng nghe kỹ bài giảng, đặc biệt là các chi tiết phân tích sâu.
- Ghi chú lại các luận điểm quan trọng, dẫn chứng đắt giá.
- Hỏi lại nếu chưa hiểu, cùng bạn bè thảo luận để mở rộng góc nhìn.
Sự chủ động trong giờ học sẽ giúp học sinh “ngấm” tác phẩm hơn là chỉ học thuộc lòng.
7. Giữ tinh thần thoải mái khi học
Văn học là thế giới của cảm xúc. Khi con học trong trạng thái căng thẳng, mọi thứ sẽ trở nên nặng nề. Hãy tạo điều kiện để con học Văn như một hành trình trải nghiệm, nơi cảm xúc, suy nghĩ và tư duy được lắng nghe và phát triển.
Môn Văn sẽ không còn là nỗi sợ nếu con được đồng hành đúng cách bằng sự kiên trì, cảm hứng và phương pháp học phù hợp. Khi con biết cảm nhận vẻ đẹp của ngôn từ, tự tin thể hiện suy nghĩ đó cũng là lúc con đang dần trưởng thành về tư duy và cảm xúc.
Bố mẹ có thể tham khảo các khóa học tại Learn to Grow – nơi cung cấp phương pháp học tập tốt, hỗ trợ con phát triển kỹ năng học tập, rèn luyện tư duy. Các khóa học được thiết kế phù hợp với từng độ tuổi và năng lực, giúp con tiến bộ rõ rệt từng ngày mà không cảm thấy áp lực.
