Khi kỳ nghỉ hè đến gần, nhiều phụ huynh bắt đầu lo lắng và băn khoăn: Có nên dạy trước chương trình lớp 1 cho con không? Việc chuẩn bị cho trẻ bước từ rất sớm là điều cần thiết, nhưng liệu việc học trước chương trình lớp, cho con học chữ, làm toán, luyện viết từ đầu có thực sự tốt? Hãy cùng Learn to Grow tìm hiểu nhé.
Thực trạng dạy trước chương trình lớp 1 ở phụ huynh
Hiện nay, không ít phụ huynh lo lắng và tìm hiểu cho con học trước chương trình lớp 1 trong hè, đặc biệt là các môn học chính như tiếng Việt, toán và thậm chí cả tiếng Anh. Việc này được thực hiện qua nhiều hình thức như học tại nhà với gia sư, học nhóm cùng giáo viên hoặc học trực tuyến.
Chỉ sau vài tuần, nhiều trẻ đã có thể đọc trơn tru các âm vần, viết được chữ cái và làm phép tính đơn giản. Điều này khiến phụ huynh yên tâm, cho rằng con đã sẵn sàng vào lớp 1 và không bị tụt lại phía sau.
Tuy nhiên, Bộ Giáo dục & Đào tạo đã nhiều lần lên tiếng khuyến cáo không dạy trước chương trình lớp 1. Đồng thời yêu cầu các cơ sở giáo dục nghiêm cấm việc tổ chức lớp học trước chương trình. Vậy vì sao việc học trước chương trình lớp vẫn được nhiều gia đình ưa chuộng?

Một vài lý do khiến nhiều cha mẹ vẫn lựa chọn phương án này
- Chuyển từ mầm non sang tiểu học là một bước chuyển lớn. Bố mẹ muốn con làm quen trước với nội dung học để giảm bỡ ngỡ.
- Nhiều phụ huynh lo lắng rằng nếu con không học trước, sẽ khó theo kịp các bạn cùng lớp.
- Thấy bạn bè, người thân cho con đi học sớm, nhiều bậc cha mẹ cũng không muốn con mình “bị thua thiệt”.
- Bận rộn công việc khiến một số bố mẹ chọn cách gửi gắm con vào lớp học trước chương trình, để yên tâm hơn về việc chuẩn bị đầu vào lớp 1.
Thực tế, xu hướng dạy trước chương trình lớp 1 nói riêng hay việc học trước chương trình lớp nói chung không chỉ diễn ra ở thành phố lớn mà đã lan rộng đến cả khu vực nông thôn, khiến việc học trước trở thành “áp lực vô hình” cho cả phụ huynh và trẻ nhỏ.

Vậy có nên dạy trước chương trình lớp 1?
Các chuyên gia giáo dục khẳng định việc dạy trước chương trình lớp 1 là phản khoa học và tiềm ẩn nhiều rủi ro:
- Trẻ dễ mất hứng thú học tập: Khi vào lớp 1, bài học không còn mới mẻ khiến trẻ nhanh chán khiến trẻ thiếu động lực tiếp thu kiến thức.
- Tâm lý áp lực học tập từ sớm: Bị ép học khi chưa sẵn sàng dễ khiến trẻ sợ học, có thể tạo nên tâm lý căng thẳng, áp lực với việc học.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển tự nhiên: Giai đoạn mầm non là thời điểm vàng để phát triển vận động, cảm xúc, kỹ năng sống. Việc học trước làm mất đi cơ hội rèn luyện những kỹ năng quan trọng này.
- Gây hại cho sức khỏe thể chất: Trẻ mất cơ hội vui chơi, rèn luyện cơ thể cũng như các kỹ năng cần thiết khác. Ngồi học sai tư thế, viết quá sớm khi tay chưa đủ linh hoạt có thể ảnh hưởng đến xương khớp và thói quen ngồi học sau này.
- Phá vỡ phương pháp sư phạm lớp 1: Giáo viên lớp 1 xây dựng bài giảng phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi. Khi trẻ đã học trước, việc dạy học đồng đều trong lớp trở nên khó khăn hơn.
- Trẻ bị đánh mất tuổi thơ: Trẻ mất đi khoảng thời gian vốn cần vô tư, vô lo, thoải mái vui chơi và sống trong tình yêu thương của bố mẹ, thay vì bị áp lực học hành đè nặng.
Phụ huynh nên làm gì để con tự tin mà không cần học trước chương trình?
Thay vì ép con học từ sơm, bố mẹ nên tập trung trang bị cho trẻ những kỹ năng nền tảng cần thiết. Trước hết, hãy giúp con rèn luyện kỹ năng tự phục vụ để trẻ có thể tự lập và thích nghi nhanh với môi trường mới.
Bên cạnh đó, bố mẹ nên tạo hứng thú học tập bằng cách xây dựng môi trường học tích cực, thoải mái. Các bậc phụ huynh có thể cho con làm quen với chữ cái, các con số thông qua trò chơi, tranh ảnh, sách truyện để con tiếp cận kiến thức một cách nhẹ nhàng và vui vẻ, không áp lực.
>>> Tham khảo: Cách dạy trẻ mẫu giáo học chữ cái cảm thấy hứng thú hơn
Ngoài ra, bố mẹ nên khuyến khích con kể chuyện, đặt câu hỏi, trò chuyện nhiều hơn để con nâng cao khả năng giao tiếp và phản xạ.
Cuối cùng, cha mẹ cần đồng hành và hỗ trợ tâm lý cho con, bằng cách thường xuyên trò chuyện về trường lớp, bạn bè, thầy cô… để con hào hứng và tự tin bước vào hành trình học tập đầu đời.
>>> Xem thêm: Những mẹo rèn luyện kỹ năng đọc cho trẻ cha mẹ nên biết

Dạy trước chương trình lớp 1 không phải là chìa khóa cho thành công học đường. Điều trẻ cần là sự đồng hành, định hướng và yêu thương từ cha mẹ. Hãy cho con một tuổi thơ đúng nghĩa, đầy ắp niềm vui và sự khám phá thay vì gò ép con “chạy trước” vì lo sợ tụt lại.