Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc xây dựng thói quen đọc sách cho trẻ trở thành một thách thức lớn đối với gia đình và nhà trường. Tuy nhiên, không ai có thể phủ nhận rằng đọc sách chính là nền tảng vững chắc giúp trẻ phát triển toàn diện về ngôn ngữ, tư duy, và cảm xúc. Nhằm lan tỏa giá trị ấy, dự án Sách ơi – Ta cùng đọc đã được triển khai, mang đến một phương pháp tiếp cận giáo dục mới, lấy hoạt động đọc làm tiền đề để nuôi dưỡng niềm đam mê học hỏi cho trẻ nhỏ.
Đọc – Hạt giống đầu tiên trên hành trình tri thức của trẻ
Tầm quan trọng của hoạt động đọc
Đọc không đơn thuần là việc tiếp nhận thông tin từ sách vở mà còn là một quá trình phức tạp, tổng hợp nhiều năng lực khác nhau của con người. Khi đọc, trẻ cần sử dụng đồng thời nhiều kỹ năng như:
- Hiểu biết về ngữ âm: Giúp trẻ phát âm đúng, tạo nền tảng phát triển khả năng giao tiếp.
- Vốn từ vựng: Mở rộng ngôn ngữ, hỗ trợ việc học tập và giao tiếp hiệu quả hơn.
- Hiểu biết về ngữ pháp: Giúp trẻ xây dựng câu văn đúng cấu trúc, mạch lạc hơn.
- Huy động kiến thức nền: Kết nối thông tin đã biết để hiểu sâu hơn về nội dung mới.
- Tư duy phân tích và tổng hợp: Giúp trẻ đánh giá, suy luận và tưởng tượng dựa trên nội dung đã đọc.
Tác động của đọc tới trẻ nhỏ
Hoạt động đọc không chỉ nâng cao khả năng ngôn ngữ mà còn tác động mạnh mẽ đến tư duy và cảm xúc của trẻ:
- Phát triển tư duy logic: Thông qua việc giải mã ý nghĩa, trẻ học cách phân tích và suy luận.
- Khơi dậy trí tưởng tượng: Những câu chuyện phong phú giúp trẻ hình dung và sáng tạo ra những hình ảnh riêng trong tâm trí.
- Rèn luyện cảm xúc: Các nhân vật và tình huống trong sách giúp trẻ học cách đồng cảm, nhận diện và quản lý cảm xúc tốt hơn.
Sách ơi – Ta cùng đọc: Khơi nguồn cảm hứng học hỏi
Phương pháp giảng dạy lấy đọc làm tiền đề
Trong các khóa học tại Sách ơi – Ta cùng đọc, hoạt động đọc được sử dụng làm khởi đầu cho mọi bài học. Đây không chỉ là cách để trẻ tiếp cận tri thức mà còn là phương tiện khơi gợi sự tò mò, đặt nền móng cho các hoạt động học tập tiếp theo.
Cách tiếp cận này dựa trên nguyên tắc:
- Đọc là đầu vào (input): Trẻ tiếp nhận ngôn ngữ, tri thức và cảm xúc từ các văn bản.
- Viết là đầu ra (output): Trẻ diễn đạt ý tưởng và kiến thức của mình thông qua các kỹ thuật viết.
Việc liên kết giữa đọc và viết giúp trẻ không chỉ hiểu mà còn biết cách diễn đạt ý tưởng một cách mạch lạc, sáng tạo.
Các hoạt động nổi bật tại dự án
Sách ơi – Ta cùng đọc thiết kế nhiều hoạt động đa dạng, xoay quanh sách và việc đọc:
- Giờ đọc nhóm: Trẻ được chia sẻ cảm nhận về nội dung đã đọc, học cách thảo luận và làm việc nhóm.
- Thảo luận chủ đề: Dựa trên nội dung sách, trẻ được hướng dẫn suy nghĩ, phân tích và đưa ra ý kiến cá nhân.
- Viết sáng tạo: Sau khi đọc, trẻ thực hành viết lại câu chuyện dưới góc nhìn riêng, hoặc sáng tác nội dung mới dựa trên cảm hứng từ sách.
- Hoạt động bổ trợ: Các trò chơi, vẽ tranh minh họa hay đóng kịch giúp trẻ khắc sâu nội dung sách một cách vui nhộn và hiệu quả.
Kết nối giữa đọc và viết – Nền tảng vững chắc cho sự phát triển của trẻ
Đọc nhiều, viết tốt
Thực tế cho thấy, những trẻ có thói quen đọc sách thường có khả năng viết tốt hơn so với những trẻ không đọc hoặc đọc ít. Điều này đến từ việc:
- Trẻ tiếp xúc với nhiều dạng câu văn và cách diễn đạt khác nhau.
- Trẻ học được cách sử dụng từ ngữ chính xác, phong phú.
- Nội dung trong sách giúp trẻ có ý tưởng dồi dào để viết lách.
Ứng dụng kiến thức từ sách vào viết
Thông qua việc đọc, trẻ không chỉ tích lũy kiến thức mà còn biết cách tổ chức ý tưởng và trình bày nội dung rõ ràng hơn. Ví dụ:
- Khi đọc về một nhân vật dũng cảm, trẻ có thể tự mình viết một câu chuyện về lòng dũng cảm.
- Từ các thông tin khoa học, trẻ có thể viết bài giới thiệu hoặc giải thích về những điều mới lạ.
Lợi ích toàn diện của việc đọc sách đối với các bé
Phát triển ngôn ngữ vượt trội
Đọc sách thường xuyên giúp trẻ cải thiện vốn từ vựng, phát âm chuẩn và hiểu biết sâu sắc về ngữ pháp.
Tư duy sáng tạo và logic
Việc đọc các câu chuyện giàu hình ảnh, ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, khả năng suy luận và giải quyết vấn đề.
Cải thiện kỹ năng xã hội
Khi đọc sách về các mối quan hệ, trẻ học được cách đồng cảm, chia sẻ và cư xử lịch thiệp hơn.
Tăng cường khả năng tập trung và kiên nhẫn
Việc đọc một cuốn sách từ đầu đến cuối đòi hỏi sự tập trung cao, từ đó giúp trẻ rèn luyện tính kiên nhẫn và khả năng chú ý.
Xây dựng nền tảng tri thức vững chắc
Sách cung cấp kiến thức đa lĩnh vực, giúp trẻ có cái nhìn toàn diện hơn về thế giới.
Gợi ý giúp phụ huynh khuyến khích trẻ yêu thích đọc sách
Tạo không gian đọc sách lý tưởng
Dành một góc nhỏ trong nhà làm không gian đọc với giá sách, đèn đọc và ghế thoải mái.
Lựa chọn sách phù hợp với độ tuổi
- Trẻ dưới 6 tuổi: Sách tranh minh họa, truyện ngắn với ngôn ngữ đơn giản.
- Trẻ lớn hơn: Sách dài hơn, đa dạng về thể loại như tiểu thuyết, sách khoa học, hay truyện cổ tích.
Thói quen đọc sách hàng ngày
Hãy dành ít nhất 20 phút mỗi ngày để đọc sách cùng con. Thói quen này không chỉ giúp trẻ yêu sách mà còn tăng sự gắn kết giữa cha mẹ và con cái.
Kết hợp sách với các hoạt động vui chơi
Sau khi đọc, hãy khuyến khích trẻ vẽ tranh minh họa, đóng kịch hoặc viết lại câu chuyện.
Đặt ra những câu hỏi thú vị
Khi đọc sách cùng trẻ, hãy hỏi: “Con nghĩ nhân vật sẽ làm gì tiếp theo?” hoặc “Nếu là con, con sẽ hành động như thế nào?”.
Dự án Sách ơi – Ta cùng đọc không chỉ giúp trẻ hình thành thói quen đọc sách mà còn tạo nên một hành trình phát triển toàn diện. Đọc không chỉ là công cụ thu nhận tri thức mà còn là cách để trẻ nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển ngôn ngữ và tư duy. Hãy cùng bắt đầu từ hôm nay, trao cho con bạn một cuốn sách và dành thời gian đồng hành cùng con trên hành trình tri thức.
